Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı müze ve ören yeri ziyaretlerinden sağlanan gelir, 2020-2024 yılları arasındaki dönem içinde toplamda 9 milyar 432 milyon 586 bin 329 lira olarak gerçekleşti.
Kültürel Mirasın Değeri Artıyor
Türkiye'deki müze ve ören yerleri, son yıllarda yapılan yeniliklerle daha fazla ilgi çekmeyi başardı. Yeni müzelerin açılması, "MüzeKart" uygulamasının devreye alınması ve modern teknolojilerin kullanılması ile ziyaretçi sayısı yükseliş gösterdi. Ayrıca gece müzeciliğinin yaygınlaşması ve yurtdışında kaybolmuş birçok eserinin ülkeye geri getirilmesi, bu alanlara olan ilgiyi önemli ölçüde artırdı. Bu gelişmelere rağmen, geleneksel değerlerin korunması ve tanıtılmasının yanı sıra müzelerin etkileşimini artıracak etkinliklere odaklanılması gerekmektedir. Sonuç olarak, bu adımlar Türkiye'nin kültürel mirasının daha geniş kitlelere ulaşmasına olanak tanımaktadır.
Müze Ziyaretçi Sayısındaki Artış
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılında ülkemizdeki müze sayısı 636'ya ulaştı ve müze ile ören yerlerini ziyaret eden kişi sayısı 61 milyon 687 bin 726 kişiye çıktı. Bu da müze ve ören yerlerindeki hareketliliğin artarak devam ettiğinin bir göstergesi. Ziyaretçi sayısındaki bu artış, Kültür ve Turizm Bakanlığı altında faaliyet gösteren ücretli müze ve ören yerlerinden elde edilen gelirlerin de yükselmesine neden oldu. 2020'den bu yana yapılan yenilikler, daha fazla insanın bu alanları ziyaret etmesine ve kültürel mirasın daha fazla tanınmasına katkı sağladı.
Covid-19 Salgınının Etkileri
Pandemi dönemi, 2020 ve 2021 yıllarında müze ziyaretlerini olumsuz yönde etkiledi. Bu dönemlerde müze ziyaretlerinden elde edilen gelir, önceki yıllara kıyasla belirgin bir düşüş göstermiştir. Örneğin, 2019'da bu ziyaretlerden elde edilen gelir 744 milyon 235 bin 981 lira iken, 2020'de sadece 169 milyon 308 bin 387 liraya gerilemiştir. Salgının etkileri biraz olsun geçtikten sonra, 2021 yılında elde edilen gelir 362 milyon 270 bin 93 liraya ulaşsa da, bu rakam hala beklenen seviyenin altında kalmıştır.
2022 ve Sonrası: İyileşme Süreci
Ulaşım üzerindeki kısıtlamaların kalkmasıyla birlikte 2022 yılında müze ve ören yerlerinden elde edilen gelir 1 milyar 76 milyon 7 bin 587 lira olmuştur. 2023 yılında ise söz konusu gelir 2 milyar 666 milyon 691 bin 663 lira olarak kaydedilmiştir. Geçen yıl, müze ve ören yerlerinden elde edilen toplam gelir 5 milyar 158 milyon 308 bin 599 lirayı bulmuş ve bu şekilde 2020-2024 yıllarını kapsayan dönemde elde edilen toplam gelir 9 milyar 432 milyon 586 bin 329 lira olarak hesaplanmıştır. Yürütülen stratejiler ve iş birlikleri sayesinde, Türkiye'nin kültürel mirası yeniden keşfedilmeye devam etmektedir.
Bakanlık tarafından satılan "MüzeKart" sayısında önemli bir artış kaydedildi. Özellikle, pandemi dönemi boyunca sergilenen müze etkinliklerine ilginin arttığı gözlemleniyor. MüzeKart, Türkiye genelindeki birçok müzeye giriş imkânı tanıdığı için kültürel mirasın korunması ve sahiplenilmesinde önemli bir araç haline geldi.
2020 Yılına Dönüş
2020 yılında pandemi nedeniyle müzelerin kapalı kalması, MüzeKart satışlarını derinden etkiledi. O yıllarda yalnızca 758 bin 509 kart satışı gerçekleştirilmişti. Bu rakamlar, müze ziyaretlerinin kısıtlandığı dönemde doğal olarak düşük seyretmişti. Sanat ve kültürel faaliyetlerin askıya alınması, pek çok insanın müze gezilerinden uzak kalmasına sebep oldu. Ancak, müzelerin yeniden açılması ve çeşitli kültürel etkinliklerin canlanmasıyla birlikte, MüzeKart'a olan ilgi de hızla artış göstermeye başladı.
Son Yıldaki Patlama
2022 yılında satışlar 5 milyon 964 bin 575'e çıkarak önceki yılın neredeyse sekiz katına ulaştı. Bu artış, halkın kültürel faaliyete olan ilgisinin yeniden canlanmasının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. MüzeKart, sadece giriş ücreti ödemeden birçok müzeyi gezmek için değil; aynı zamanda özel etkinliklere katılma fırsatı sunması açısından da cazip hale geldi. Bu durum, bireylerin sanata ve kültüre daha fazla yönelmelerini sağlıyor.
5 Yıllık Dönem Analizi
2020-2024 yıllarını kapsayan süreçte toplamda 15 milyon 667 bin 7 MüzeKart satışı yapıldı. Bu rakam, Türkiye'deki müzeciliğin ve kültürel etkinliklerin geleceği açısından olumlu bir işaret taşıyor. Özellikle, genç nesilin kültürel mirasa olan tutkusu ve bilinçlenmesi, müze ziyaretlerinin artmasında etkili oldu. MüzeKart, Türkiye’nin tarihsel ve kültürel zenginliklerini daha geniş kitlelere ulaştırmak adına etkili bir platform sağlamakta.
Bu veriler, müze ziyaretlerinin artmasıyla birlikte Türkiye’deki kültürel potansiyelin daha geniş bir kitle tarafından değerlendirildiği ve sahiplenildiğini gösteriyor. Toplumun kültürel mirasa sahip çıkması, sanatın daha fazla insanla buluşması için oldukça önemli.
