Yıllık 6.6 milyar kilovatsaat elektrik üretim kapasitesine ve 1330 megavatlık kurulu güce sahip olan Keban Hidroelektrik Santrali (HES), Türkiye'nin enerji arz güvenliğinde kritik bir konuma sahip. İki yıl önce işletmeye alındığında ülkenin elektrik ihtiyacının yüzde 31'ini karşılayarak dikkat çekmişti. Hala Türkiye'nin en büyük üçüncü hidroelektrik santrali olma özelliğini koruyor.
Keban Barajı'nın Elektrik Üretim Performansı
Devlet Su İşleri (DSİ) verilerine göre, Keban Barajı, işletme süresi boyunca toplamda 287 milyar kilovatsaat elektrik üretimi gerçekleştirdi. Bu rakam, santralin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Yenilenebilir enerji danışmanı Taner Ercömert, Keban Barajı'nın Türkiye'nin enerji üretimindeki stratejik rolünü değerlendirdi. Ercömert, santralin devreye girdiği 1974 yılında Türkiye'nin toplam elektrik üretiminin 13.5-14 milyar kilovatsaat seviyelerinde olduğunu vurgulayarak, Keban HES'in o dönemdeki önemi hakkında bilgi verdi. HES, kurulduğu dönemde ülkenin en büyük elektrik üretim tesisi olma unvanını taşıyordu ve zamanla Türkiye'deki enerji sorunlarına çözüm olmaya devam etti.
Keban HES'in Günümüzdeki Rolü
Keban HES’in, Türkiye'nin elektrik üretiminde hala önemli bir rol oynadığını ifade eden Ercömert, ülke genelinde üretilen hidroelektrik enerjinin yaklaşık yüzde 7 ila 8'inin bu santraldan elde edildiğini belirtti. Ayrıca, santralin toplam elektrik üretimine katkısının ise yüzde 1,5 ile 2 arasında olduğuna dikkat çekti. Ercömert, barajın sadece enerji üretmekle kalmayıp aynı zamanda tarım, sulama ve içme suyu temininde de büyük bir rol üstlendiğini kaydetti. Keban Barajı, Fırat Nehri’nin ana havza barajı olarak bu açıdan oldukça kritik bir konumda bulunuyor.
Fırat Nehri'nin Regülasyonu ve Yenilenebilir Enerji Projeleri
Ercömert, Fırat Nehri üzerindeki elektrik üretim düzenlemelerinin Keban’dan başladığını belirtti ve barajın üzerine inşa edilen yüzer güneş enerjisi santralinin (GES) de ek enerji üretimine katkı sağladığını aktardı. Türkiye'deki hidroelektrik santrallerinin enerji arz güvenliği açısından büyük önem taşıdığını dile getiren Ercömert, 2024 yılında HES’lerin toplam elektrik üretiminin yüzde 21.5'ini, 2025’in ilk 8 ayında ise yüzde 18.2'sini karşılayacağını belirtti. Bu bilgiler, HES’lerin Türkiye’nin elektrik üretiminde ne denli büyük bir paya sahip olduğunu gösteriyor.
Keban Barajı'nın Ekonomik ve Ekolojik Katkıları
Keban Barajı, yalnızca elektrik üretiminde değil, aynı zamanda bölgenin ekonomik çeşitliliği açısından da önemli bir rol oynamaktadır. Baraj, Türkiye'deki su toplama havzasının yaklaşık yüzde 70'ini yönetmekte ve su akışının aşağısındaki GAP barajlarına düzenli olarak su sağlamaktadır. Ayrıca, Keban Barajı'nda meydana gelen 31 milyar metreküplük göl, hem balıkçılık hem de turizm gibi ekonomik faaliyetlere olanak tanırken, ulaşım imkanlarını da artırmaktadır. Geçtiğimiz yıl üretime başlayan ülkenin ilk yüzer GES’i de Keban Barajı'nda yer almakta ve bu durum, yenilenebilir enerji hedeflerine katkı sağlıyor.
Gelecek Projeksiyonları ve Sürdürülebilir Enerji Çözümleri
Keban Barajı'ndaki yüzer güneş enerji santralinin kapasitesinin artırılması ve benzer projelerin diğer barajlarda hayata geçirilmesi planlanıyor. Ülke genelindeki 944 barajın yaklaşık yüzde 10'unda yüzer GES kurulması durumu söz konusu olduğunda, Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’inin karşılanabileceği öngörülüyor. Bu proje, Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki potansiyelini artırma açısından önemli bir adım teşkil ediyor ve sürdürülebilir enerji çözümlerine katkı sağlıyor.