Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), portföy yönetim şirketlerinin 2025 yılı Ocak-Mart dönemi verilerini açıkladı. Emeklilik yatırım fonları türleri açısından yapılan incelemelerde, kıymetli maden fonlarının toplam içindeki payının yüzde 36 ile en büyük dilimi oluşturduğu dikkat çekti. Raporda, kıymetli maden fonlarının, 2024 yılsonuna kıyasla 5 puanlık artışla bu seviyeye ulaştığı ifade ediliyor. Portföy yönetim şirketlerinin 2025 yılının ilk üç ayında elde ettiği komisyon gelirleri ise 6.9 milyar TL olarak kaydedilirken, emeklilik yatırım fonlarından elde ettikleri gelir ise 268 milyon TL olarak gerçekleşti.
Portföy Yönetim Şirketlerinin Büyüklüğü
2025 yılının Ocak-Mart döneminde, portföy yönetim şirketlerinin yönetimdeki portföy büyüklüğü 7,5 trilyon TL’yi geçmiş durumda. TSPB'den gelen verilere göre, sektörün net kârı 2024 yılının aynı dönemine göre enflasyon düzeltmesi yapılmamış verilerle yüzde 130 oranında artış göstererek 5,7 milyar TL’ye ulaşmış. Enflasyona göre düzeltilmiş veriler de dikkate alındığında bu artış, yüzde 404 ile 2,8 milyar TL seviyesine çıkmıştır. Bu durum, sektörün büyüme potansiyelinin ve yatırımcıların portföy yönetim hizmetlerine olan talebinin arttığını göstermektedir.
Emeklilik Fonlarındaki Büyüme
TSPB raporunda, portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilen emeklilik fonları ile ilgili detaylar da yer alıyor. 2024 yılsonuna göre emeklilik fonu portföylerinin yüzde 13 büyüdüğü kaydedilirken, Otomatik Katılım Sistemi ve gönüllü Bireysel Emeklilik Sistemi altında kayıtlı katılımcı sayısının yüzde 1 artarak 15,3 milyona ulaştığı belirtildi. Bu sistemler aracılığıyla elde edilen portföy büyüklüğündeki yıllık artış ise yüzde 54 olarak hesaplanmıştır. Bu veriler, Bireysel Emeklilik Sistemi’nin Türkiye'deki tasarruflar üzerindeki olumlu etkisini göstermesi açısından önemli bir gösterge olarak değerlendirilebilir.
İlk Beş Kurumun Rolü
Raporda verilen bilgilere göre, sektördeki ilk beş kuruluş, yani Ziraat, Ak, İş, Garanti ve Yapı Kredi Portföy, toplam emeklilik yatırım fonlarının yüzde 84’ünü yönetiyor. Bu durum, ülkedeki emeklilik yatırım fonlarının büyük bir kısmının bu beş kuruma bağlı olduğu anlamına geliyor. Kıymetli maden fonlarının payında son dönemde görülen artışın altında, 2025 yılının ilk çeyreğinde meydana gelen yüzde 28’lik altın fiyatı yükselişi yatıyor. Ek olarak, küresel düzeydeki ekonomik belirsizlik ve artan jeopolitik riskler, yatırımcıların kıymetli maden fonlarına yönelmesine sebep olan önemli faktörler arasında yer alıyor. Değişken fonlar ise yüzde 12’lik pay ile en çok tercih edilen ikinci fon kategorisini oluşturuyor, hisse senedi fonlarının ise payı 3 puan düşerek yüzde 11 seviyesine gerilemiş durumda.
Raporda fonların portföy dağılımları üzerindeki eğilimler incelendi. Emeklilik yatırım fonlarına yönelik kıymetli madenlere olan ilginin yükselişi dikkat çekerken, altın gibi madenlere dayalı ürünlerin payı 4 puan artışla yüzde 35 seviyesine ulaştı. Yatırım fonlarında benzer bir eğilim görüldü; 2025 yılının ilk çeyreğinde altın fiyatlarının yüzde 28 yükselmesi, emeklilik yatırım fonlarının da bu ivmeyi yakalamasına yol açtı. Bunun yanı sıra, Devlet İç Borçlanma Senetleri'nin (DİBS) payı 1.8 puan arttı ve yüzde 12’ye çıktı.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN MALİ DURUMU
Raporda, portföy yönetim şirketlerinin mali tablolarına ilişkin önemli bilgiler yer buldu. Enflasyon düzeltmesi yapılmamış verilere göre, 2025 yılı Mart ayında bu şirketlerin toplam varlıklarının 2024 yılsonuna göre yüzde 16 artarak yaklaşık 42 milyar TL’ye yaklaştığı bildirildi. Enflasyona karşı muhasebe yapılmamış verilere göre, kısa vadeli finansal yatırımların 2024 yılsonuna göre, yüzde 28 artış göstererek Mart 2025 sonunda 23,4 milyar TL seviyesine ulaştığı ifade edildi.
Yönetim Gelirlerinde Dikkat Çeken Artış
2024 yılının Mart ayı sonuyla karşılaştırıldığında, portföy yönetim şirketlerinin yönetim gelirleri, enflasyon muhasebesi dikkate alınmadan yapılan hesaplamalara göre yüzde 107 oranında bir artışla 6,9 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu artışın ardında, portföy büyüklüğündeki yükselişle birlikte, menkul kıymet ve serbest fonlardan elde edilen yönetim komisyonlarındaki artışın etkisi olduğu görüldü. 2025 Mart sonu itibarıyla menkul kıymet yatırım fonlarının portföy yönetim şirketleri içindeki payı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 10 puan artarak yüzde 47 olarak belirlendi. Serbest yatırım fonlarının yönetiminden elde edilen gelir ise toplam sektör gelirinin yüzde 35'ini oluşturuyor.
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ KOMİSYON ORANI
Emeklilik yatırım fonlarının portföy büyüklüğü 1,4 trilyon TL ile yatırım fonları toplamının neredeyse dörtte birini temsil ediyor. Ancak, portföy yönetim şirketlerinin bu fonlardan elde ettiği gelir, sadece elde edilen toplam gelirlerin yüzde 4'ü seviyesindedir. İlk çeyrek itibarıyla bu fonların ortalama portföy büyüklüğünde yüzde 60’lık bir artış gözlemlenirken, 2025 yılı Mart ayı sonunda bu fonlardan elde edilen yönetim gelirleri önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 48 artışla 268 milyon TL’ye ulaştı. Emeklilik fonları üzerinden portföy yönetim şirketlerinin elde ettiği komisyon oranı ise yüzde 0,09 olarak hesaplanmıştır.
TOPLAM GELİRDE BELİRGİN ARTIŞ
Portföy yönetim şirketlerinin esas faaliyet gelirleri, neredeyse tamamen portföy yönetimi komisyonlarından oluşarak 6,9 milyar TL seviyesine yükseldi. Bunun yanı sıra, şirketin kendi portföyünden elde ettiği gelirlerin de eklenmesiyle, 2025 yılı Mart ayı sonunda brüt kâr 7,1 milyar TL’ye çıkarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 87 oranında bir artış gösterdi.
