Dünya genelinde kırmızı et fiyatları, hayvan sayısındaki azalma sebebiyle arzda yaşanan zayıflama, artan talep, kuraklık koşulları ve yüksek tarife oranları etkisiyle tarihi seviyelere ulaşmış durumda. Bu durum, alım gücünü olumsuz etkilemekte ve birçok ülkeyi et fiyatlarının artışıyla başa çıkmakta zorlamaktadır.
Küresel Gıda Fiyatları ve Et Fiyat Endeksi
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerinden elde edilen bilgilere göre, Temmuz ayında küresel gıda fiyatları, uluslararası et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki artışlar neticesinde yüzde 1,6 oranında yükseldi. FAO Gıda Fiyat Endeksi'nde yer alan Et Fiyat Endeksi, Temmuz ayı itibarıyla bir önceki aya göre yüzde 1,2 artarak 127,3 puanla rekor seviyelere ulaştı. Yıllık bazda ise bu endeksin artışı yüzde 6 düzeyine çıktı. Kırmızı et fiyatlarındaki bu yükseliş, dünya genelinde gıda güvenliği sorunlarını daha da derinleştiriyor ve tüketicilerin bütçelerini zorlamaya devam ediyor.
ABD’de Kırmızı Et Fiyatlarının Artışı
ABD'de de kırmızı et alımının maliyeti giderek artıyor. Çalışma İstatistikleri Bürosu verilerine göre, Temmuz ayında 453 gramlık (libre) dana kıyma fiyatı 6,3 doları aşmış durumda. Son bir yıl içerisindeki artış oranı ise yüzde 15,9 olarak kaydedilmişken, bu oran ülkenin toplam yıllık enflasyonu olan yüzde 2,7'yi de aşmış durumda. ABD, son iki yıl boyunca sürekli bir fiyat artışı sürecinde. Bunun nedeni, hem iç talep hem de ihracatın artmış olması. Hal böyle olunca, tüketiciler et alırken daha yüksek fiyatlarla karşılaşmak zorunda kalıyor.
AB ve İngiltere'de Versiyon Fiyatlarındaki Yükseliş
Avrupa Birliği üyesi ülkelerde de kırmızı et fiyatlarında gözle görülür artışlar yaşanıyor. AB Komisyonu'nun hazırladığı haftalık rapora göre, 11-17 Ağustos tarihleri arasında karkas kırmızı et fiyatları 100 kilogram için 662,31 avroya kadar yükselmiş durumda. Bu, yıllık bazda yüzde 32,8'lik bir artışı temsil ediyor. Aynı dönemde AB'de yıllık enflasyon ise yalnızca yüzde 2,3 düzeyindeydi, bu da et fiyatlarındaki artışın daha ciddi bir sorunu işaret ettiğini gösteriyor. İngiltere'de de durum pek farklı değil; burada kırmızı et fiyatları tarihinin en yüksek seviyesine ulaşarak, geçen yılın Ağustos ayında kilogram başına 7,2 pound olan fiyat, bu yıl 10,6 pounda çıkmış durumda. Yıllık artış oranı ise yüzde 47 olarak belirlenmiştir.
Nedenler: Kuraklık, Talep ve Yüksek Tarifeler
FAO’nun güncel analizlerine göre, sığır ve koyun eti fiyatlarındaki artışlar, küresel et fiyatlarının yükselmesindeki temel nedenlerden biri. Özellikle Çin ve ABD'den gelen yüksek talep, fiyatları artırıcı bir etken oluşturmuş durumda. Avustralya ve Brezilya gibi büyük üretici ülkelerdeki fiyat artışları da buna paralel olarak seyrediyor. Ayrıca, ABD'nin Temmuz itibarıyla Brezilya'dan sığır eti ithalatına uyguladığı yüzde 50 oranındaki tarife, bu ülkeden yapılan ithalatı kısıtlayarak fiyatları yukarı yönlü baskı altında bırakıyor. Ayrıca, ABD'deki büyükbaş hayvan sayısının 86,7 milyonla 1950’lerden bu yana en düşük seviyeye düştüğü bildirildi. Bu duruma neden olan başlıca etkenler ise, bir yılı aşkın süredir devam eden kuraklık, meraların kuruması ve yem maliyetlerindeki artışlar olarak sıralanabilir. Hayvancılık uzmanları, bu alanda alınacak aksiyonların kısa vadede bir çözüm sunmayacağını, kırmızı et fiyatlarının yükseliş eğiliminin süreceğini öngörüyorlar.
